No Image Available

Ne Oldu Bize

 Yazar: Toktamış Ateş  Yayınevi: Çınar Günel More Details
 Açıklama:

94 Senesine ait Cumhuriyet’teki köşe yazılarından oluşuyor.  Yedi konu çerçevesinde toplanmış;  Ne oldu bize? , Emek kesimi, 70 cente muhtaç olmak; Yökün Göremedikleri, Aslan Sosyal Demokratlar, Bombalı yazılar, Değinmeler ve Tartışmalar.

Meclis’teki insanları beğensek de beğenmesek de bu Meclis Türk halkının isteminin bir sonucudur ve eğer Türk halkına saygınız varsa TBMM’ye de saygı göstermek zorundasınız.

1970’lerde toplanmış olan Türkiye ekonomisini tepetaklak eden üç husus vardır.

Bunlardan birincisi petrol şoku ya da bir başka deyişle Petrol Üreten Ülkeler Örgütü ( OPEC) ‘nün petrol fiyatlarını bir yıl içinde kademeli olarak üç kat arttırmasıdır.  Bir an öyle bir noktaya geldik ki tüm ihracat gelirlerimiz Petrol faturasını karşılayamaz oldu.

İkinci husus Kıbrıs Barış Harekatı’nın ortaya çıkardığı faturadır. Kimi birliklerin güneye kaydırılması, çıkarma giderleri vs, o günlerin bütçesinde büyük yaralar açmıştı.

Üçüncü husus da ABD’nin uyguladığı ve kimi müttefiklerine uygulattığı silah ambargosudur.

Türkiye kimi yaşamsal askeri gereksinimlerini çok yüksek fiyatlarla ikinci el piyasadan sağlamak zorunda kalmıştı.  Tabi üç dört kat fiyat ödeyerek.  Ve bu üç hususa ek olarak  aklın almayacağı bir terör olmasına karşın, Türkiye’de 1970 80 arası ortalama enflasyon % 30’un altında idi. Enflasyonun %100’ün üstüne çıktığı yıl, 1980 olmuştur.

Bunun nedeni de 24 Ocak’la gelen şok önlemler ve döviz kurunun iki kat arttırılması idi.  24 Ocak kararları, kendi kendine yetmeye çalışan bir ekonomiyi uluslararası ekonomiye entegre etmeye çalışan kararlardı.

Eğer 80 öncesinde Türkiye’ye bugün akan dış borcun yarısı verilseydi, ne 24 Ocak istikrar önlemlerine gerek kalırdı, ne 12 Eylül denen demokratik dönemi yaşardık, ne de demokrasimiz böyle kuşa çevrilirdi.

Özal özellikle seçim yasasıyla oynayarak azınlık iradesini TBMM’ye nasıl çoğunluk olarak taşırım diye düşünmüyordu.

Demokrasi eninde sonunda insanların ikna edilmesine dayandığı için yalanda olsa, insanlar nabızlarına göre şerbet verenleri yeğliyorlar.

Tüm sorunlarımızın çözümü demokrasidedir. İyi niyetli demokrat ve erdemli insanların bu sistem içinde yer alabilmeleri ve belirleyici olmaları da, toplumun daha az unutkan olmasına bağlıdır.  Bunun çaresi de siyasal bilinç ve örgütlenmedir.

“Sol muhalefetten” sağcılık ve solculuk kavramları Fransız Devriminin getirdiği kavramlardır.

Fransa’da Genel Meclisler diye isimlendirilen mecliste düzenin değişmesinden yana olan halk temsilcileri başkanlık kürsüsüne göre solda oturdukları için solcu, düzenin değişmesinden yana olan soylular ve papazlar sağda oturdukları için sağcı sayılmışlardır.

Solcu olabilmesi için düzen değişikliğinin ileriye doğru olması gerekir. Kapitalizm sömürüye dayanır.

Emekle sermaye arasındaki paylaşım dengeli, mantıklı, adaletli olabilir ama eşit olamaz.

Solun Doğası Solculuk siyasette katılımı ekonomide paylaşım ve fırsat eşitliğini geniş kitleler yararına değiştirmek ve bu yönde çabalamaktır.

Eğer SSCB’nin insanları her türlü tüketim taleplerinin özgürlükçü yoldan dile getirmek olanağını bulabilselerdi belki bu çöküş yaşanmazdı.

Boş kağıtlara imza atmak, tarihsiz istifa mektupları hazırlamak vb gibi ucuzluklar.

Özal iktidarının Türkiye’ye bıraktığı utandıran bir mirastır.

Bu gün medyayı para yönlendirmektedir.  Yönetici konusunda hiçbir gazeteci yoktur.

Hepsi işadamıdır ve medya da ticari bir işletmecidir.

 

 

DEMİRKIRAT:Bir Demokrasinin Doğuşu

Yazarları: M.A.Birand, Can Dündar, Bülent Çaplı

Yayınevi: Milliyet

Çok Partili hayata üç geçiş denemesi

24 Terakkiper ve (Fethi Bey)

30 Serbest Fırka

46 Demokrat Parti

İsmet İnönü 38’de Değişmez Genel Başkan ilan edildi.  Celal Bayar ve İsmet İnönü iki rakip.

İsmet İnönü :Milli Şef

2.Dünya Savaşı Türkiye’ye yokluk, kuyruklar karaborsa, kararına ve ekmek karneleri olarak yansıdı.

4’lü Takrir 1945 Bayar, Refik Koralfan, Fırat Köprülü, Menderes

Halk Demokrat kelimesini demir kırat olarak telefuz ediyordu. DP’nin iki hedefi vardı ekonomide Liberalizm, siyasette demokrasi.

İnönü erken seçime karar verir. Bayar seçimlerin boykot edilmesini istedi.  Katılım çok az oldu.

  1. Genel Seçimlerdeki bazı adaylar; Osman Bölükbaşı, Mehmet Ali Aybar, Fevzi Çakmak. Açık oy, gizli tasnif. Seçimlere hile karışır. Seçim hilesiz de olsa DP’nin kazanma şansı çoktu. Çünkü yeterli sayıda aday çıkaramamışlardı.

Türk Siyasi literafür’üne 46 ruhu olarak geçen dönem yeter söz milletindir sloganı ile açıldı.

12 Temmuz Beyannamesi ile İnönü gülen CHP Genel Başkanlığından ayrılıyor ve gergin hava yumuşuyordu.

Beyaz Tren

14 Mayıs 1950 Beyaz İhtilal Gizli oy, 8 milyon seçmen katılım % 39, CHP İktidarı devrediyor. DP % 53, CHP % 40 çoğunluk sistemi uygulandığı için CHP 69 Milletvekili, DP ise 408 milletvekili çıkarıyor.

Askerler İnönü’ye seçimi iptal edebileceklerini söylerler. Cumhurbaşkanı Bayar, Başbakan Menderes, Meclis Başkanı Koralfan, Menderes kendisine bakan olarak şöhretli ve verimsiz isimleri seçmişti. DP’nin ilk el attığı yer camiler oldu. 1932’den beri Türkçe okunan ezan Arapça okunmaya başlandı.

Bu arada CHP Genel Sekreterliğine Kasım Gülek seçilir. CHP onunla smokinlerini çıkarıp, çarıklarını giyecekti. Marshell Planı 10 yılda 3 milyar dolar yardım alacak, ekonomik ve askeri açığını böyle yamamaya çıkaracaktı. Kore’de UN’a verilecek destek, Türkiye’ye Nato’nun kapılarını açabilirdi. Kuzey Güneye saldırdı.

Türkiye 1952’de Nato’ya girer. Amerika’dan alınan yardımla tarımsal üretim patladı. Türkiye 1953’te buğday üretiminde 4. Oldu.

DP’nin ilk dönemindeki kalkınma hamlesi iki önemli yasayla tamamlandı.  Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanununu ve Pehel Konusu.

Af yasası, Basın yasası

Halk evleri sorunu: CHP Genel Merkezine el kondu.  CHP’nin Gayrimeşru yoldan elde edilmiş tüm mallarının hazineye devri isteniyordu. 54 Seçimlerinde DP % 56 CHP grubunda 31 kişi kalmıştı.

Eisen hower Bayar

Menderes Malatya’yı ikiye böldü, Adıyaman kuruldu Kırşehir İlçe haline getirildi.

DP İktidarının ilk 4 yılında tam 4 bakan değiştirdi. İspat Hakkı sorunu sonunda  DP’den 19 milletvekili ayrılır ve Hürriyet Partisi’ni kurarlar.

İstanbul Expres gazetesinde çıkan asılsız bir haber, Beyoğlu’ndaki azınlık dükkanlarının yıkılmasına yol açar. Bakanlar istifa eder. Menderes’de yeni bir kabine kurar. (Sarel formülü ile )  Ama artık yalnızdır.

SANCI

SBF dekanı görevden alınır. 57 seçimleri CHP için bir var olma DP için ise bir ölüm kalım savaşıydı

DP % 48, CHP % 41 CHP’nin meclisteki sandalye sayısını 31 den 178’e çıkmıştı.

Seçimlerden sonra Menderes devalüasyon kararı aldı

1957 yılında bir yarbay Milli Savunma Bakanına, kendi hükümetini devirmesi için liderlik teklif ediyordu. Bakan teklifi kabul etmedi ama siz isterseniz yapın der.

9 Subay yakalanır. Mahkeme serbest bırakır. Bu sırada 1958’de Irak’ da darbe olur.

Bu darbe, Fulen Bağdan Paktı’nın ve DP’ nin Ortadoğu Politikasının sonu oldu.

59 CHP Kurultayında sıralanan hedeflerin tümü 27 Mayıs sonrası kurulan yönetimin icraatlarını oluşturacaktı. DP buna karşılık vatan cephesini kurdu.  Bu arada Başbakanın uçağı Londra’da düşer ama Başbakan’a bir şey olmaz. Menderes kendisine geçmiş olsun diyen İnönü’ye iade-i ziyarette bulunmaz.

DP tahkikat komisyonu kurar.  28 Nisan Kanlı Perşembe İ.Ü’de olaylar sıkıyönetim ilan edildi. Üniversiteler kapatıldı.  Başbakan kendisini ihtilal baskısından kurtarmak için Eskişehir’e halkın içine atar.

DARBE

Ordunun yönetim kademesi iktidar yanlısıydı. Bu yüzden müdahale tabandan gelen bir subaylar harekatı olacaktı. Harekatın ordusunu genç Harbiyeliler oluşturuyordu.

Gün doğarken Harbiye DP’liler ile dolmuştu fakat Çankaya düşmemişti. Bayar intihar etmek ister ama engellenir.

Muhsin Batır Menderes’i Eskişehir’den alır.

ADA

O günlerin deyimiyle 2. Cumhuriyet dönemi başlıyordu.  Halk çok coşkuluydu.  Cemal Madanoğlu Bayar’dan istifasını istedi: Bu reddedildi.

Profesörlerden anayasa komisyonu oluşturmak isterler.  Ama bunun yerine Milli Birlik komitesi kurulur.

CHP ihtilalin ne içinde, ne dışındaydı.

Yarımada’da 400 demokrat 1,5 yıl geçirdi. Durumlarının kötü olmadığına dair bir film çekilir.  Bayar yine kendini öldürmeye çalışır fakat başaramaz.

10 yıl bütün ülkeye hükmetmiş, 15 yaşında bir parti 5 dakika içinde tarihe karıştı.

İNFAZ

Yarımada duruşmalarının başkanı Selim Başol’de ilk dava köpek davası (Bayar’ın) 2.si bebek davası (Menderes’in)

Cemal Madanoğlu derhal seçime gitmekte ısrarlıydı. Alparslan Türkeş ise bunu istemiyordu. 14’ler dağıtılır. Türkeş Hindistan’da elçiliğe atanır.

61 Anayasası 27 Mayıs’ın 1. Yıldönümünde Kurucu Meclis’te kabul edildi. (Referandum da % 60 oyla kabul edildi)

Yarımada Cemal Gürsel’in denetiminden çıkmış durumdaydı.

Menderes uyku hapı içerek intihar etmek ister ama kurtarılır.  15 kişinin idamına karar verilir.  Kennedy’de idamlara karşıdır. 4 kişi Bayar, Menderes, Zorlu ve Polatkan’ın idamına karar verilir. Bayar’ınki ömür boyu hapse çevrilir.

 Geri