No Image Available

Mış Gibi Yetişkinler Yetişkin Çocuklar

 Yazar: Doğan Cüceloğlu  Yayınevi: Remzi Kitabevi More Details
 Açıklama:

Remzi Kitabevi’nden Kasım 2023 tarihli 48. Basımını okuduğum kitap 255 sayfa. Herkesin kendinden bir şey bulabileceği harika bir eser.

Yetişkin çocuklar olarak tarif edilen bedenen olgunlaşmış ama duygu ve heyecan bakımından olgunlaşamayan ve aslında kendisi ile barışık olmayan, korku, utanç, güvensizlik gibi baskın duyguların etkisiyle hareket eden ve çoğunlukla da yetişkin çocuklar tarafından yetiştirilmiş insanları ele alıyor ama bunu bir hikaye içerisinde işliyor.

Hikayemizde teyze ve eniştesinin evinde misafir olarak kalan ve hikayenin anlatıcısı psikolog Timur, hocası Yakup Bey, yeğenleri Ayla ve Erol ile eşi ile anlaşmazlığa düşüp eniştesine gelen Leman yer alıyor. Timur’un teyzesi Hatice ve eniştesi Recep Bey hikayedeki yetişkin çocuklar.

Timur, yeğenlerinin dayak yemesine, sevgi görmemesine üzülmektedir. Ayla mutsuzdur, evden kaçmayı düşünmektedir, Erol da mutsuzdur, etraftaki tek arkadaşı olan komşunun oğlu ile her oynadığına dayak yemektedir ve annesi yasaklasa da gizlice yakalanmadan oynamaya gitmektedir. Timur birşeyler yapmak isteğiyle hocasının yönlendirmesi ile aileyi gözlemlemeye, hareketlerinin arkasındaki sebepleri araştırmaya başlar.  Eniştesi de teyzesi de çocuklarına bağırmakta, anlamaya çalışmamakta, kendi ailelerin onları yetiştirdiği gibi, “bunu yapma ayıp olur”, “elalem ne der” gibi dış sebeplerle hareketlerine yön vermeye çalışmaktadırlar. Bu bulgularını hocası ile paylaştığında dış baskı ile hareket eden teyze ve eniştesininin olgunlaşmamış yetişkinler olarak kendi iç bilinçleri ile ilişkilerinin sınırlı olduğunu görür. Hikayeye Recep eniştenin yeğeni Leman da dahil olur. O da evlenmeden önce çok iyi bir ilişkisi olduğu eşi Nusret’in evlendikten sonra değişmesi ile ilgili gözlemlerine yer verir, Nusret de bir yetişkin çocuktur.

Leman ve Timur, bir yandan çocuklarla konuşarak onlara ihtiyaçları olan sevgi ve şefkati verirken, bir yandan da Hatice Hanım’ı anlama ve ona da kendisini tanıma fırsatları yaratırlar. Örnek bir çift olan komşu Safiye Hanım da bu görüşmelere katılır ve kitabın sonunda artık Hatice Hanım daha farklı, çocuklarına verdiği değeri hissettiren ve daha olumlu bir insan olmuştur, Leman daha bilinçlidir, çocuklar da daha mutlulardır.

Kitaptan da birkaç alıntıya da yer vermek istiyorum:

Sayfa 37” Yetişkin çocuk, kendi içindeki psikolojik boşluğu sanki kendisine ait eski eşyaları tutarak telafi etmeye çalışır, bu nesnelere bir tür bağımlılık geliştirir. Çocukluğunda bulamadığı güven duygusunu, aşina olduğu eşyaları toplayarak gidermeye çalışır.” Mala mülke düşkün insanlar için geçerli bir düşünce…

Sayfa 45 “Kalıplaşmış insan psikolojik bakımdan zaten çok yalnız. Onun için sosyal bakımdan yalnız kalmak istemez.”

Sayfa 51: Tipik yetişkin çocuk davranışları; neşesiz-küskün, asık suratlı-kızgın, gergin, saldırgan, pısırık,yobaz-bağnaz, tutkunluğu olan insan…

Sayfa 87” Çocuklara kendi yaşamlarından kendilerinin sorumlu olmasını öğretmek anne ve babanın yapabileceği en sağlıklı ve önemli görevlerdendir.”

Sayfa 91 “Mutlu yetişen insanlar, olayların çoğunda mutlu olunacak bir yön bulurlar. Mutsuz yetişen insanlar ise olayların çoğunda mutsuz olunacak bir yön bulurlar.

Beş temel özgürlük;

1.Algılama özgürlüğü: Şimdi ve burada olanı duyma ve görme, ( geçmişe, geleceğe, olması gerekene değil burada olanları olduğu gibi algılama)

  1. Kendi düşündüğünü olduğu gibi ifade edebilme
  2. Kendi duygularını olduğu gibi ifade edebilme
  3. Bir şeyi isteme ya da reddetme: yemek yemezse bir sonraki yemeğe kadar aç kalır.
  4. Olmak istediği yönde gelişerek kendi özgürlüğünü gerçekleştirme

Sayfa 140. Kişinin kendini gerçekten tanımak için kendi egosunu ikinci plana atması gerekiyor.

Sayfa 154. “Sağlıklı anababa, çocukların gelişebilmesi için onların kendi fikirlerini söyleyebileceği, söyledikleri fikirleri savunabilecekleri bir aile ortamı geliştirir…. Örneğin, haftalık aile toplantılarında çocuğa kendi düşüncesini söyleme ve savunma hakkı verilir ve herkes buna saygı gösterir. Ama, daha geniş toplantılarda ve misafir geldiğinde öncelikle gelen misafirlerin, yaşlıların konuşmaları önem kazanır. Çocuklara bu beklenti önceden söylenerek onların toplumun gerçeğiyle temasa geçmesi, topluma hazırlanması sağlanır.”

Sayfa 182. “ Anneniz ya da babanız sizi gayret gösterdiğiniz için, çalışmaktan zevk aldığınız için, öğrenmeyi ve bilmeyi merak ettiğiniz için övselerdi, süreçle ilgili ödüllendirmiş olurlardı.”

Sayfa 186. “Eşler arasında çatışma olmayan sağlıklı aile yoktur”

Eşler arasındaki çatışmalarda dikkat edilmesi gerekenler( Sayfa 195-196):

  • Sorun ile ilgili konuşmak, eski birikimler içinde ele almamak
  • Nutuk atıp ders vermeye çalışmamak
  • Birbirini kötülememek, “sorumsuzsun”, “kötüsün” gibi laflar etmemek. “Yorgunum, kızgınım, yardıma ihtiyacım var” gibi kendi duygularımızı ifade etmeye önem vermek.
  • İyi dinlemek, lafı kesmemek, bitince şunu mu demek istedin, doğru anladım mı diye sormak.
  • Belirli bir zaman içinde ancak bir konu üzerinde durmak
  • Birinin haklı çıkması durumunda, her iki kişinin de anlaşabileceği bir çözüme yönelmek

Sayfa 243 “Sağlıklı insan denetim sınırları içinde olan olayları denetler, denetleyemeyeceği olayları olduğu gibi kabul eder, yani onun için görüş ve vuruş menzillerinin bilince olmak önemlidir”

 Geri